Problem z funkcjonowaniem wątroby nie wróży niczego dobrego. Zaburzenia dotyczące najważniejszego narządu związanego z detoksykacją sprawia, że organizm nie może zostać skutecznie oczyszczony ze zbędnych produktów przemiany materii i innych związków o niekorzystnych właściwościach. Które objawy wskazują na chorą wątrobę? Jakie są najpopularniejsze schorzenia tego narządu?
Jakie są objawy chorej wątroby?
- Ból brzucha zlokalizowany z prawej strony pod żebrami, co stanowi efekt nadmiernego rozciągania lub podrażnienia błony surowiczej przez powiększoną wątrobę
- Nieprawidłowy kolor moczu wywołany nadmiernym poziomem bilirubiny we krwi – mocz ma zazwyczaj zmętniały, ciemny czy nawet krwisty kolor
- Występowanie widocznych obrzęków w obrębie twarzy, kostek, stóp oraz dłoni, które są największe w porze porannej
- Chroniczne zmęczenie, rozdrażnienie, zauważalne pogorszenie samopoczucia
- Zmiany skórne m.in. utrata owłosienia (głównie w rejonach intymnych), symptom głowy Meduzy, rumień na dłoniach, odkładanie się podskórnych złogów cholesterolu (tzw. kępki żółte), przesadne zmarszczenie skóry (tzw. skóra banknotowa), pajączki naczyniowe
Diagnostyka chorób wątroby – jakie badania warto wykonać?
Najlepszym sposobem na sprawdzenie aktualnego stanu i funkcjonalności wątroby jest wykonanie badań krwi, które umożliwiają analizę narządu pod kątem różnych aspektów. W pierwszej kolejności zaleca się sprawdzenie możliwości wątroby w zakresie odpływu i tworzenia żółci, co jest możliwe poprzez ocenę fosfatazy zasadowej (ALP), gamma-glutamylotranspeptydazy (GGT) i bilirubiny – wzrost tych parametrów informuje, że występuje stan zapalny lub inna forma nieprawidłowości w obrębie dróg żółciowych.
Badania laboratoryjne stanowią też skuteczne narzędzie do analizy stopnia uszkodzenia komórek wątrobowych np. wskutek długotrwałego stosowania leków czy przesadnego picia alkoholu. W tym przypadku dokonuje się oceny stężenia aminotransferazy alaninowej (ALT) i asparaginianowej (AST).
Oprócz tego diagnostyka laboratoryjna pozwala na oszacowanie ogólnegofunkcjonowania wątroby. Wówczas do badania wykorzystywane są takie wskaźniki jak albumina, bilirubina, glukoza, znormalizowany czas protrombinowy (INR). Dla dokładnej analizy wątroby można zdecydować się na dodatkowe kryteria m.in. poziom dehydrogenazy mleczanowej (LDH), aktywność cholinoesterazy (ChE) czy poziom alfafetoproteiny (AFP).
Należy jednak pamiętać, że nie wszystkie badania laboratoryjne stanowią jawnego dowodu na występowanie choroby związanej bezpośrednio z wątrobą. Wspomniane parametry mogą być zaburzone w przebiegu szeregu innych schorzeń lub stanowić następstwo aktualnej farmakoterapii. Dlatego uzyskanie nieprawidłowych wyników badań powinno skłonić lekarza i pacjenta do pogłębienia diagnostyki w celu wychwycenia dokładnej przyczyny problemu np. wykonania badań obrazowych czy sprawdzenia markerów wirusowych
Najczęstsze przyczyny chorób wątroby
- Alkohol
- Infekcje wirusowe
- Nieprawidłowa dieta
- Środki farmakologiczne
- Choroby autoimmunologiczne i metaboliczne
- Zatrucia np. grzybami, ziołami lub środkami chemicznymi
Bibliografia:
- Szymanska M., et al. „Alkoholowa choroba wątroby w praktyce lekarskiej.” Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu 2011, 17(3):
- https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba
- https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50970,ostra-niewydolnosc-watroby
