Nieprawidłowa dieta, długotrwała farmakoterapia, częste spożycie alkoholu, picie dużych ilości kawy i napojów z kofeiną, palenie papierosów – wszystko to może prowadzić do realnego nadwyrężenia kondycji wątroby. Ostropest plamisty to roślina, która zawiera cenną sylimarynę. Na czym polega jej fenomen i dlaczego warto ją stosować w profilaktyce chorób wątroby?
Ostropest – cenne źródło wielu składników aktywnych
Głównym komponentem ostropestu jest sylimaryna – to zbiorcza nazwa dla kompleksu składników zaliczanych do grona flawonolignanów, które znajdują się w łupinach nasiennych tej rośliny. W skład sylimaryny wchodzą takie związki jak:
- sylibina
- izosybilina
- sylidianina
- sylikrystyna
- taksyfolina
Średnia zawartość sylimaryny w surowcach zielarskich wykorzystywanych w suplementach diety waha się od 1,5 do 3,05%.
Ostropest plamisty to jednak nie tylko sylimaryna. Oprócz niej w roślinie znajduje się szereg innych wartościowych komponentów. Wśród nich należy wymienić m.in. kwercetynę, tyariminę, kwasy organiczne, naturalne fitosterole, garbniki, witaminy C i K. Co więcej, olej pozyskiwany z nasion ostropestu stanowi bogactwo fosfolipidów i witaminy E.
Sylimaryna i jej wpływ na wątrobę
Flawonolignany wchodzące w skład kompleksu określanego mianem sylimaryny wykazują cenne działanie hepatoprotekcyjne. Wskutek ich oddziaływania na błony komórkowe hepatocytów gwarantują ochronę dla miąższu wątroby – dzięki zachowaniu integralności błon ogranicza przenikanie toksycznych substancji i kumulację związków ksenobiotyczznych powodujących obciążenie jej kondycji.
Oprócz tego sylimarynie przypisuje się wiele innych cennych właściwości, które mają dobroczynny wpływ na wątrobę:
- wspomaga zwalczanie wirusów
- przeciwdziałania stanom zapalnym
- stymuluję produkcję i przepływ żółci
- wykazuje działanie przeciwutleniające
- wspiera procesy odnowy uszkodzonych hepatocytów
- może wyzwalać delikatny efekt rozkurczający mięśniówkę gładką
- przyczynia się do utrzymania wysokiego poziomu glutationu w komórkach wątroby
Ponadto sylimaryna jest postrzegana jako składnik o działaniu neuroprotekcyjnym.
Wskazania do użycia sylimaryny
Ekstrakt z łupin ostropestu jest rekomendowany w nieprawidłowościach i schorzeniach wątroby, które mogą występować wskutek rozmaitych przyczyn. Sylimaryna znajdzie więc zastosowanie zarówno w przypadkach zaburzeń o charakterze cholestazy, alkoholowej marskości wątroby, niealkoholowego stłuszczenia, jak i w przypadkach obciążenia wątroby spowodowanego długotrwałym stosowaniem lub przedawkowania leków, zatruć (np. trującymi grzybami lub ziołami) czy niedotlenienia. Sylimaryna może być także dobrym sposobem na wsparcie procesu kontroli masy ciała i odchudzania.
Z czym warto łączyć sylimarynę?
Najlepiej wykorzystać ją w połączeniu z innymi składnikami wspierającymi pracę wątroby np. choliny, wyciągu z karczocha (cynaryna) i kurkumy (kurkumina). Oprócz tego wyciąg z nasion ostropestu sprawdzi się jako dobry dodatek do ziół i roślin o właściwościach wiatropędnych czy stymulujących trawienie np. pieprzu czarnego, tymianku, owoców jałowca, imbiru, kopru włoskiego. Co więcej, może stanowić też formę wsparcia dla mięty i rumianku, które poleca się w przypadkach dolegliwości bólowych brzucha uwarunkowanych np. niewłaściwym odżywianiem.
Preparaty z sylimaryną są dostępne głównie w formie kapsułek lub tabletek np. Legalon 140, Silimax. Ekstrakt z ostropestu jest na ogól dobrze tolerowany i zwykle nie powoduje występowania skutków ubocznych, co stanowi niewątpliwą zaletę.
Bibliografia:
- Nurzyńska-Wierdak R., et al. „Ostropest plamisty (Silybum marianum [L.] Gaertn.) – fitochemia i efekty terapeutyczne.” Annales Horticulturae 2018, 28(4): 15-31.
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=2558
