Odczuwanie nieprzyjemnego i wyrazistego posmaku w ustach nie musi być oznaką niewłaściwej higieny, zgagi czy problemów stomatologicznych. Smak może stanowić informację, że organizm boryka się z dolegliwościami pokarmowymi np. z wątrobą. Co oznacza utrzymywanie się gorzkiego posmaku w ustach? Czy ten symptom jest niebezpieczny? Jak należy sobie z nim radzić?
Problemy wątrobowe a gorzki smak – skąd ta zależność?
Gorycz może być jednym z objawów problemów dotyczących nieprawidłowego stanu i funkcjonowania wątroby. Odczucie gorzkiego posmaku w ustach może być uwarunkowane rozmaitymi niedogodnościami dotyczącymi tego narządu. Do najczęstszych przyczyn odczuwania goryczkowego smaku w jamie ustnej zaliczamy:
1. Marskość wątroby ze współtowarzyszącym zapaleniem trzustki – dolegliwości te przeważnie przebiegają z niedoborami cynku, co prowadzi do upośledzenia zmysłu smaku. Utrzymujące się zmiany zapalne komórek wątroby mogą początkowo powodować utratę apetytu, która z czasem przeradza się w niesmak i dodatkowo wyzwala nieprzyjemny oddech.
2. Niewydolność pęcherzyka żółciowego – przesadny wzrost gęstości żółci powoduje powstawanie mniejszych lub większych kamieni, które prowadzą do zaburzenia drożności dróg żółciowych. Kamica pęcherzyka żółciowego przeważnie przebiega w towarzystwie nudności, wymiotów oraz charakterystycznych napadów kolki żółciowej, która skutkuje silnym bólem nadbrzusza.
3. Hiperamonemia – to wszelkiego rodzaju choroby wątroby, które prowadzą do patologicznego wzrostu stężenia amoniaku we krwi. Wynika to z upośledzenia prawidłowego metabolizmu tej substancji w wątrobie (tzw. cyklu mocznikowego). W większości przypadków hiperamonemia jest wynikiem zmian zapalnych (np. infekcji WZW typu B) lub marskości uwarunkowanej uzależnieniem od alkoholu.
Jak zwalczyć gorzki smak w ustach?
Przeciwdziałanie występującej niedogodności jest bezpośrednio związane z rozpoczęciem leczenia wątroby. Proces ten ma charakter niezwykle kompleksowy i bazuje na połączeniu zmiany nawyków żywieniowych z farmakoterapią. W pierwszej kwestii niezbędne jest wdrożenie diety, która pozwoli na odciążenie wątroby, co oznacza:
- rezygnację z produktów grillowanych i smażonych – zwłaszcza na głębokim tłuszczu – na rzecz gotowania na parze, pieczenia i duszenia
- wyeliminowania nasyconych kwasów tłuszczowych na rzecz zdrowego tłuszczu roślinnego (np. olej lniany, oliwa z oliwek) i kwasów omega-3 pochodzących m.in.z ryb i owoców morza
- zwiększenie podaży błonnika ze świeżych owoców i warzyw oraz pełnoziarnistych produktów zbożowych
- zbilansowanie planu żywieniowego pod kątem kalorii i proporcji makroskładników – w pierwszych etapach dietoterapii zaleca się ograniczenie spożycia mięsa, ryb, jaj i nabiału.
W przypadku diety należy wspomnieć o suplementacji. Oprócz uzupełnienia brakującego cynku należy też zadbać o dodatkowe wsparcie dla cyklu mocznikowego. W tym celu poleca się sięgnąć po aminokwasy, które wspierają utrzymanie prawidłowego bilansu azotowego i przemianę amoniaku w mniej toksyczny mocznik. Mowa tu o argininie, cytrulinie i ornitynie. Oprócz nich warto też sięgnąć po preparaty zawierające wyciągi z ostropestu plamistego i karczocha.
Jeżeli chodzi o leki bez recepty, to najlepszym wyborem okaże się Essentiale Forte. Zawiera solidną porcję fosfolipidów z nasion sojowych, co stanowi źródło cennej fosfatydylocholiny. Lek wykazuje właściwości ochronne, wspiera proces regeneracji miąższu wątroby, pomaga w przywróceniu optymalnej czynności enzymatycznej oraz umożliwia przeciwdziałanie niektórym dolegliwościom.
Bibliografia:
- Jegatheesan P., De Bandt JP. „Hepatic steatosis: a role for citrulline.” Current Opinion in Clinical Nutrition and Metabolic Care 2016, 19(5): 360-365.
- Panasiuk A. „Encefalopatia wątrobowa.” Forum Medycyny Rodzinnej 2014, 8(2): 64-75.
- Kricheis G., et al. „Clinical efficacy of L-ornithine-L-aspartate in the management of hepatic encephalopathy.” Metabolic Brain Disease 2002, 17(4): 453-462.
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557504/
- https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci-i-mlodziez/hiperamonemie-niebezpieczny-amoniak/